Szeroki wybór czytników ebook sprawił, że coraz więcej osób częściej sięga po książki elektroniczne, zamiast po książkę tradycyjną. Zakup czytnika to wybór na lata, dlatego warto się zastanowić i wybrać mądrze. W tym artykule postaram się doradzić, jak wybrać czytnik i na co zwrócić uwagę podczas zakupu urządzenia, aby wybrać takie, które odpowie naszym potrzebom i spełni wszystkie nasze wymagania.
Czytnik – co to jest i do czego służy?
Czytnik ebook to urządzenie, które pozwala na wygodny odczyt książek elektronicznych, tzw. ebooków. Wizualnie przypomina tablet lub większy smartfon. Z założenia czytnik ma służyć do czytania e-booków i jest to jego najważniejsza funkcja, jednak na rynku działa wielu producentów czytników, którzy prześcigają się w tworzeniu nowych funkcjonalności urządzeń. Od momentu powstania pierwszego czytnika wachlarz funkcji znacznie się poszerzył i obecnie, oprócz odczytu ebooków, niektóre urządzenia umożliwiają także słuchanie audiobooków, przeglądanie internetu, a nawet słuchanie radia. Dlatego decydując się na zakup czytnika ebook, należy wziąć pod uwagę parametry urządzenia, a także sprawdzić, jakie funkcje oferuje. Poniżej znajdziecie listę parametrów, które według mnie trzeba wziąć pod uwagę podczas wyboru.
Rozmiar ekranu
Wielkość ekranu to parametr, który wpływa na komfort czytania. Zbyt mały ekran może być niewygodny dla oczu. Zbyt duży też stanowi problem, ponieważ automatycznie wpływa na wielkość urządzenia. Najpopularniejsze są czytniki z przekątną ekranu wynoszącą 6-7 cali. Taką przekątną posiadają np. czytniki Kindle (Paperwhite 5 – 6,8 cala, Kindle 11 – 6 cali, Oasis – 7 cali) oraz PocketBook (np. Touch Lux 5 – 6 cali). Czytniki tej wielkości swoimi rozmiarami zbliżone są do wymiarów standardowego zeszytu lub niedużej książki. Czytanie jest wtedy komfortowe, a dodatkowo sprzęt jest na tyle zgrabny, że bez problemu zmieści się w większości torebek i plecaków. Czytniki z większym ekranem są mniej poręczne i służą raczej osobom, które potrzebują urządzenia do odczytu skomplikowanych wykresów i diagramów w formacie PDF. O ile większy czytnik zwiększa komfort poruszania się po takich plikach, to jego użytkowanie staje się niewygodne w czasie podróży lub gdy chcemy schować sprzęt do torebki czy plecaka.
Rozdzielczość ekranu
Rozdzielczość ekranu, czyli informacja o tym, jaka jest gęstość pikseli wyświetlanych na ekranie to jeden z kluczowych parametrów, na które warto zwrócić uwagę podczas wyboru czytnika. Im wyższa jest rozdzielczość ekranu, tym obraz jest wyraźniejszy i nie rozmywa się przed oczami.
Obecnie standardem rozdzielczości czytników jest 300 ppi, choć tańsze czytniki mogą jeszcze opierać się na starszym standardzie 167 ppi. Rozdzielczość 300 ppi znajdziemy w czytnikach Kindle Paperwhite 5 oraz PocketBook Touch Lux 5. Mniejszą rozdzielczość ma wycofany już Kindle 10 (167 ppi) oraz PocketBook Basic Lux 3 (212 ppi).
E-papier
Często spotykam się z opinią, że zakup czytnika jest niepotrzebną inwestycją, ponieważ ebooki można czytać na komputerze, tablecie, a nawet smartfonie. Po co więc wydawać pieniądze na nowe urządzenie? No cóż, odpowiedź na to pytanie jest banalnie prosta – na czytnikach po prostu wygodniej się czyta, a komfort czytania jest nieporównywalny z żadnym innym urządzeniem, a to za sprawą między innymi e-papieru, którego nie posiada żaden tablet czy smartfon.
Obecnie większość czytników powstaje w technologii e-papieru, która poprawia komfort czytania. E-papier, czyli papier elektroniczny to specjalny rodzaj ekranu, dzięki któremu odbiór książki na czytniku przypomina czytanie książki tradycyjnej. Takie rozwiązanie zapobiega szybkiemu męczeniu się oczu, co wielokrotnie występuje podczas korzystania z podświetlanego ekranu LCD na laptopie lub tablecie.
Ekrany montowane w czytnikach ebook nie mają panelu z diodami LCD, dlatego nie świecą. Oczywiście, użytkownik może włączyć podświetlenie strony, jednak promieniowanie nie będzie tak intensywne jak przy innych urządzeniach.
Kolejną zaletą e-papieru jest też matowy ekran, dzięki któremu znika problem odbijania światła, który występuje w przypadku tabletów. W przeciwieństwie do urządzeń z odbijającym światło ekranem LCD, z czytników z e-papierem można także bez przeszkód korzystać wieczorem, ponieważ ekran nie wpływa negatywnie na zasypianie.
Większość czytników ebook ma czarno-biały ekran, a tekst i ilustracje wyświetlane są w odcieniach szarości. Producenci dbają o to, aby czytanie na ich urządzeniach było jak najbardziej zbliżone do czytania książek papierowych, stąd takie rozwiązania. Od jakiegoś czasu rozwijana jest jednak technologia kolorowego e-papieru, który można znaleźć na rynku, ale jest on znacznie droższy od klasycznych czarno-białych urządzeń. Kolorowy e-papier wykorzystywany jest między innymi w takich modelach jak: PocketBook InkPad Color czy Onyx Boox Nova Air Color.
Najpopularniejsze marki e-papieru to E-ink i Pearl. Jeżeli chcesz się dowiedzieć więcej na temat wad i zalet papieru elektronicznego to zapraszam do przeczytania mojego tekstu: Papier elektroniczny – co to jest i jak działa?
Bateria i ładowanie
Wybierając czytnik warto też zwrócić uwagę na żywotność baterii oraz sposób ładowania. Czytniki z wyższej półki cenowej potrafią przetrwać na jednej baterii nawet do 10 tygodni (Kindle Paperwhite 5). Tańsze czytniki, np. PocketBook Basic Lux 3, wytrzymują do 4 tygodni.
Jeżeli chodzi o ładowanie, to na rynku funkcjonują obecnie 2 typy ładowarek – ładowarki z łączem USB typu C oraz micro USB. Od 2024 roku wszystkie urządzenia (tablety, smartfony etc.) sprzedawane w Unii Europejskiej będą musiały być wyposażone w port USB-C, dlatego też warto zwrócić uwagę na wejście wbudowane w czytnik. Nowsze modele Kindle korzystają już z ładowarki z końcówką USB-C, natomiast czytniki PocketBook wciąż działają na ładowarkach starszego typu.
Pamięć wewnętrzna
Każdy czytnik ebook wyposażony jest w pewną ilość pamięci wewnętrznej, na której można zapisywać wybrane pozycje. Najłatwiej jest trafić na oferty czytników wyposażonych w pamięć 4 GB lub 8 GB. Taka pamięć powinna z powodzeniem wystarczyć do zapisu 1000 – 1500 książek w zależności od ich formatu i liczby obrazków. Część czytników oferuje także obsługę kart microSD, dlatego jeżeli pamięć wewnętrzna wybranego przez nas modelu jest niewystarczająca, możemy dodatkowo dokupić kartę pamięci o większej pojemności, np. 16 GB czy 32 GB. Wejście na karty pamięci posiadają na przykład czytniki PocketBook. Nie posiadają go natomiast czytniki Kindle.
Formaty plików obsługiwane przez czytniki
Zanim zdecydujemy się na zakup czytnika, warto zastanowić się, jakie książki będziemy czytać i na odczycie jakich formatów najbardziej nam zależy. Warto sprawdzić, jakie formaty plików obsługuje wybrane przez nas urządzenie, ponieważ część plików może być trudniejsza w odczycie lub może wymagać dodatkowych kroków przy przesyłaniu na urządzenie. Jeśli czytnik planujemy wykorzystywać do czytania literatury składającej się przede wszystkim z tekstu (z niewielką liczbą wykresów lub rysunków), najłatwiejsze w obsłudze będą formaty Epub oraz Mobi. Oba formaty pozwalają na zmianę czcionki i tworzenie zakładek, a co najważniejsze, tekst w tym formacie dopasuje się do wielkości ekranu, więc możemy mieć pewność, że będzie się wyświetlał prawidłowo.
Większość czytników bez problemu poradzi sobie z odczytem plików Epub. Książki w formacie Mobi są bardziej problematyczne, ponieważ jest to format przygotowany pod czytniki Kindle. Takie pliki należy zamienić na inny format, korzystając z darmowych programów do konwersji plików. O najpopularniejszym converterze pisałam tutaj.
Inny popularny format książek to PDF. W formacie PDF dobrze czyta się komiksy oraz różnego rodzaju magazyny. Tego typu pliki wykorzystywane są także do odczytu diagramów czy wykresów. Niestety nie wszystkie urządzenia dobrze sobie z nim radzą. W przeciwieństwie do takich formatów, jak np. Mobi, pliki PDF nie dopasowują się do ekranu. Nie ma też możliwości zmiany marginesów czy powiększenia czcionki.
Więcej na temat odczytu plików PDF pisałam w artykule: Plik PDF na Kindle – jak czytać format PDF na czytniku Amazon Kindle?
Oświetlenie czytnika
Czytniki, w przeciwieństwie do tabletów lub smartfonów z ekranem LCD, same nie generują światła, dlatego też korzystanie z nich jest bezpieczniejsze dla oczu. Brak oświetlenia to zarówno zaleta, jak i wada, ponieważ czytanie przy słabym oświetleniu jest praktycznie niemożliwe. Dlatego też producenci czytników zadbali o to, żeby wyposażyć nowsze modele czytników w dodatkowe źródła światła w postaci diod, które wbudowywane są w urządzenie. Diody nie znajdują się pod wyświetlaczem, a nad nim, a więc działają mniej więcej na zasadzie małej lampki, którą umieszcza się na obwolucie książki. Podstawowe czytniki posiadają 4 – 5 diod. W zaawansowanych czytnikach możemy znaleźć ich nawet 20. Przy tym warto zwrócić uwagę, że różnica w oświetleniu pomiędzy czterema a dwudziestoma diodami nie jest tak znaczna, więc o ile czytnik w ogóle posiada oświetlenie, to nie warto się przejmować liczbą diod.
Oprócz klasycznego oświetlenia możemy też spotkać podświetlenie z regulacją barwy. Standardowe oświetlenie zapewnia rozjaśnienie ekranu białym światłem. Podświetlenie z regulacją barwy umożliwia wybranie natężenia światła i zmiany podświetlenia wedle upodobań, np. na odcień cieplejszy. Część czytników posiada także funkcję smart light, która pozwala na automatyczne dopasowywanie się barwy światła do pory dnia, dzięki czemu oczy się mniej męczą.
Oświetlenie czytnika jest bardzo przydatną funkcją, która może zwiększyć komfort czytania przy słabym oświetleniu zewnętrznym. Warto jednak zwrócić uwagę, że producenci zalecają, aby nie stosować podświetlenia czytnika jako głównego źródła światła, gdyż może to niekorzystnie wpłynąć na wzrok.
Język menu
Choć największą popularnością na świecie cieszą się czytniki Kindle, nie dostaniemy modelu wyposażonego w polskie menu. Osoby, które w podstawowym stopniu znają języki angielski lub inny język obcy (do wyboru mamy chociażby niemiecki i francuski), z łatwością będą poruszać się po urządzeniu. Czytniki Kindle są dość intuicyjne w obsłudze, dlatego nawet bez znajomości języka, można poradzić sobie z odczytem książek. Jeżeli jednak chcesz korzystać z polskiego menu, to w takim przypadku polecam wybór czytników PocketBook lub InkBook, które mają wbudowany język polski.
Ekran dotykowy czy na przyciski?
Ekran dotykowy to coś, do czego przyzwyczaili nas chociażby producenci smartfonów. Obecnie większość czytników posiada dotykowe ekrany. Na rynku znajdziemy także czytniki, które można sterować zarówno dotykowo, jak i za pomocą przycisków (np. Kindle Oasis). A przyciski mogą się czasem przydać, np. gdy czytamy książkę w zimnym autobusie, mając założone rękawiczki.
Mniejszość stanowią natomiast czytniki, które sterowane są tylko za pomocą przycisków, np. PocketBook Basic Lux 3. Takie modele świetnie sprawdzą się np. wśród osób starszych.
Łączność bezprzewodowa
Jest to dość istotny element, na który warto zwrócić uwagę. Jeżeli chcemy na nasz czytnik sprawnie przesyłać książki z aplikacji lub skonfigurowanego adresu e-mail, urządzenie musi mieć dostęp do sieci. Internet przydaje się również w przypadku aktualizacji oprogramowania. Czytnik z modułem wifi będzie więc oczywistym wyborem, jeśli zależy nam na pełnym korzystaniu z funkcji i łatwym przesyle książek. Niektóre czytniki dodatkowo posiadają Bluetooth lub łączność komórkową 3G. Takie opcje mają na celu ułatwienie użytkownikom korzystania z sieci na urządzeniu nawet bez dostępu do wifi, np. w trakcie podróży.
Trwałość
Na rynku dostępnych jest wiele modeli czytników elektronicznych. Czytniki to urządzenia, które z zasady służą do jednego celu – czytania, i używane są rzadziej niż chociażby telefony komórkowe, dlatego ich żywotność powinna być znacznie dłuższa. Urządzenia te nie posiadają zbyt wielu funkcji, więc technologicznie nie przechodzą tak częstych zmian jak inne urządzenia i dlatego też jeden czytnik może nam służyć właściwie przez lata. Dlatego warto zwrócić uwagę na ich trwałość, a przede wszystkim na materiały wykonania oraz jakość ekranu, który najczęściej ulega awarii. Dość awaryjne są na przykład czytniki PocketBook Touch Lux 5, natomiast czytniki Kindle są znane ze swojej niezawodności.
Współpraca z aplikacjami do czytania
Popularność książek elektronicznych wpłynęła na rozwój różnego rodzaju aplikacji, oferujących dostęp do książek w formacie ebook lub audiobook na zasadzie subskrypcji. Tego rodzaju aplikacji pojawia się coraz więcej, ale obecnie tylko dwie z nich są kompatybilne z czytnikami. Empik Go i Legimi, bo o nich mowa, posiadają w swoim katalogu dziesiątki tysięcy ebooków i audiobooków, jednak co ważne, na czytnikach możliwy jest jedynie odczyt ebooków.
Obecnie książki z aplikacji można czytać na czytnikach InkBook i PocketBook. Jeżeli jesteśmy pewni, że będziemy z takiej aplikacji korzystać, warto postawić na urządzenia tych producentów. Legimi i Empik Go zapewniają także dość komfortową współpracę z czytnikami Kindle, choć przesyłanie książek jest nieco bardziej skomplikowane niż w pozostałych urządzeniach.
Więcej na temat aplikacji do czytania pisałam tutaj:
Czytnik ebook z reklamami lub bez
Czytniki z reklamami zostały wprowadzone przez Amazon dla Kindle. Jest to propozycja dla osób, które chcą zaoszczędzić na zakupie urządzenia. Kindle z reklamami jest tańszy niż standardowa wersja tego samego modelu bez reklam. Wybierając taką opcję, trzeba jednak liczyć się z tym, że na wyświetlaczu lub pod paskiem menu będą wyświetlać się materiały promocyjne. Nie jest to jednak zbyt uciążliwe, ponieważ reklamy nie są pokazywane w trakcie czytania. Taka opcja może zachęcić osoby, które chcą kupić dobry czytnik, jednak mają mniejszy budżet.
Więcej na temat czytników z reklamami możesz przeczytać tutaj.
Warto także wspomnieć, że na oficjalnej stronie polskiego Amazona nie znajdziemy czytników Kindle z reklamami. Jeżeli zdecydujemy się na wybór takiej opcji, to czytnika trzeba będzie poszukać na przykład na niemieckim Amazonie lub w polskich sklepach z elektroniką.
Dodatkowe funkcje czytników
Zapoznaliście się już z podstawowymi funkcjami czytników, które mają znaczenie podczas wyboru urządzenia. Producenci jednak wykazują się coraz większą pomysłowością, co sprawia, że na rynku pojawia się coraz więcej czytników, które służą nie tylko do czytania. Poniżej opisałam dodatkowe funkcjonalności, które posiadają niektóre czytniki.
Odsłuchiwanie plików audio
Jak już wspomniałam, czytniki elektroniczne nie są kompatybilne z aplikacjami Legimi i Empik Go w zakresie słuchania audiobooków. Większość czytników nie posiada głośników lub wejścia na słuchawki i na ten moment możliwość słuchania audiobooków to raczej domena smartfonów. Jednak niektóre modele czytników Kindle mają wbudowany Bluetooth, za pomocą którego można podłączyć słuchawki bezprzewodowe i skorzystać z aplikacji Audible do słuchania audiobooków.
Audible to aplikacja do słuchania stworzona przez Amazon. Obecnie większość audiobooków dostępna jest jedynie w języku angielskim.
Czytnik z funkcją tabletu
Większość czytników przeznaczona jest głównie do czytania i słuchania książek, a dodatkowe funkcje urządzeń są ograniczone. Niektórzy producenci postanowili jednak pójść o krok dalej i stworzyli produkty, które oprócz funkcji czytnika posiadają także funkcje tabletu. Takim producentem jest OnyxBoox, który zyskuje coraz większą popularność na rynku. Czytniki firmy wyróżniają się mocnymi procesorami i wbudowanym systemem Android, który ułatwia pobieranie wybranych aplikacji. Niektóre czytniki posiadają także gniazdo USB z funkcją OTG, które pozwala na podłączenie urządzeń zewnętrznych, np. klawiatury.
Dostęp do gier i internetu
Na czytaniu świat się nie kończy, dlatego aby umilić czas pomiędzy jednym a drugim rozdziałem książki, producenci niektórych czytników wbudowali w urządzenia proste gry, takie jak pasjans czy wąż. Takie gry znajdziemy na przykład na czytniku PocketBook Touch Lux 5. Większość czytników ma także wbudowane wifi, a część z nich także przeglądarkę internetową. Kupując czytnik z wbudowaną przeglądarką nie należy się jednak nastawiać na serfowanie po internecie, ponieważ urządzenia te posiadają mniejsze procesory niż np. smartfony, więc będą działać znacznie wolniej.
Jak wybrać czytnik?
Ceny czytników elektronicznych wahają się od kilkuset do nawet kilku tysięcy złotych. Wybór czytnika może nie być prosty, dlatego warto z góry ustalić swoje preferencje. Szeroki wybór ofert sprawia, że jest się nad czym zastanawiać. Możliwości jest wiele, a producenci prześcigają się we wprowadzaniu coraz to ciekawszych funkcji. Wybierając czytnik warto ustalić sobie widełki cenowe oraz zastanowić nad najważniejszymi funkcjonalnościami, które powinno posiadać urządzenie. Oczywiście, jeżeli zależy nam na pewnych szczególnych funkcjach, np. wodoodporności, warto zainwestować więcej i wybrać urządzenie, które taką funkcję posiada. Ja jednak uważam, że czytnik ma służyć do czytania i przede wszystkim powinien być wytrzymały.
Zapraszam także do zapoznania się z moimi recenzjami poszczególnych czytników:
